منشاء پیدایش شیعه :
در اینکه شیعه در چه زمان وبه چه صورتی به وجود آمد ، بین اهل نظر اختلاف است وما در اینجا نخست اقوال مختلف را با پاسخ آنه نقل می کنیم وسپس نظریه درست را در این موضوع بیان می نماییم .
ابن خلدون در مقدمه اش صفحه ۱۹۷ واحمد امین مصری معتقدند که پیدایش شیعه در ایام سقیفه وانتخاب خلیفه اول باز می گردد. احمد امین در این باره می گوید : پایه گذاران شیعه، کسانی بودند که پس از رحلت پیامبر خدا دیدند اهل بیت آن حضرت برای خلافت اولویت دارند. همچنین احمد امین می گوید : تشیع توسط گروهی از صحابه که علاقه ویژه ای به علی ابن ابی طالب داشتند و معتقد به احقیت آن حضرت برای خلافت بودند ؛ ایجاد گردید و مشهورترین آنان سلمان فارسی ،ابوذر غفاری و مقداد ابن اسود بودند .
اما پاسخ این نظریه : صرف ملحق شدن گروهی از صحابه به امام علی (علیه السلام ) به منزله پیدایش شیعه نیست واگر آنان قایل به امامت آن حضرت به ویژه پس از جریان سقیفه شدند این دلیل بر این نیست که از آن لحظه وبه صورت ناگهانی به امامت آن حضرت معتقد شدند وآنان در واقع پیش از آن جریان ، شیعه حضرت علی بودند.
نظریه دیگری معتقد است که شیعه در ایام قتل عثمان خلیفه سوم ایجاد گردید. ابن حزم در این خصوص می گوید : پس در حقیقت رافضی ها از مسلمانان نیستند و این فرقه پس از بیست وپنج سال از ارتحال پیامبر خدا (صلی الله علیه وآله وسلم ) به وجود آمده است .
برخی دیگر از اهل نظر از جمله ابن ندیم در کتاب فهرست قایل هستند که شیعه در روز جنگ جمل ایجاد شده است .
وگروهی دیگر نیز معتقدند که پیدایش شیعه به جریان جنگ صفین وپس از خروج خوارج باز می گردد .
اما پاسخ این آراء : اولاً دلیلی برای این نظریات وجود ندارد وثانیاً با نظریه دیگری که می گوید شیعه پس از شهادت امام حسین در کربلا به وجود آمده است تعارض دارد .
نظریه دیگری می گوید که شیعه پس از شهادت امام حسین (علیه السلام ) ایجاد شده است .
واما پاسخ این نطر این است که قیام وشهادت آن حضرت ، آثار بسیار ارزشمندی را در آگاهی سیاسی وعقیدتی دوست داران اهل بیت به دنبال داشت اما این به معنی منشاء پیدایش شیعه نمی باشد .
نظر درست در زمان وچگونگی پیدایش تشیع :
عقیده شیعیان امامیه این است که پیدایش شیعه به صدر اسلام و زمان پیامبر اکرم (ص) باز می گردد وبرای شیعیان دهها دلیل در باره این نطریه وجود دارد که به منظور مراعات اختصار به دو دلیل اشاره می نماییم :
۱ - پس از نزول آیه( « وانذر عشیرتک الاقربون » سوره شعراء /۲۱۴ ) بنا به نقل بسیاری از کتب معتبر حدیث از اهل سنت و شیعه ، پیامبر خدا چهل نفر از بنی هاشم را دعوت فرمودند وآنان را به اسلام دعوت کردند وفرمودندچه کسی از شما آمادگی دارد بامن هم صدا شده و به دین من ایمان بیاورد ، تا برادر من و وارث و وصی من باشد وپس از من جانشینم در میان شما باشد ؟ وپیامبر خدا سه بار این جمله را تکرار فرمودند ودر هر بار فقط حضرت علی ( علیه السلام ) پاسخ دادند وپیامبر اکرم به آنان فرمودند : این برادر ، وارث ، وزیر و وصی من وجانشین من پس از من در بین شما خواهد بود . به حرف او گوش فرا داده واز او اطاعت کنید .
۲ - زمانی که آیه « ان الذین آمنوا وعملوا الصالحات اولئک هم خیر البریة » نازل شد بنا به نقل بسیاری از راویان حدیث از ابن عباس ،پیامبر خدا به حضرت علی خطاب فرمودند وگفتند : افراد مورد اشاره در این آیه ، تو وشیعیان تو هستند. تو وشیعیان وارد محشر می شوید در حالی که راضی بوده وخدا نیز از شما راضی هست ودشمنان تو با غضب وارد می شوند و مورد غضب خدا هستند . ( این حدیث از ابن عباس و نیز جابر ابن عبدالله در کتب زیادی از جمله : الدر المنثور سیوطی جلد ۶ ، الصواعق المحرقه تالیف ابن حجر ، فتح القدیر از شوکانی ، ونیز در تفسیر آلوسی ، تفسیر طبری جلد ۳ ، و در کتاب نور الابصار شبلنجی و در شواهد التنزیل حسکانی و... که همه از کتب معتبر اهل سنت هستند ، نقل شده است .)
به نام خدا
شیعه و شبهه عبد الله ابن سبا :
از اتهامات خیلی مهمی که به شیعه نسبت داده می شود این است که گفته می شود مذهب شیعه ساخته و پرداخته به دست عبد الله ابن سباء یهودی است.می گویند که عبد الله ابن سباء ، ابوذر غفاری را برای قیام علیه عثمان ابن عفان خلیفه سوم تشویق وتحریک نمود . و او کسی است که عقاید شیعه را پردازش کرده است ( تارخ اسلام ج ۱ / ۳۹۵ ).
وابو الحسن ملطی در کتاب خود «الرد علی اهل الاهواء والبدع » می گوید : شیعه امامیه از رافضی های ملحد هستند ومذهب آنان توسط عبد الله ابن سبا یهودی ساخته شده است.
ومحمد ابوزهره در کتابش «المذاهب الاسلامیه » می گوید : وطاغوت بزرگ عبد الله ابن سبا کسی بود که مردم را به ولایت و امامت علی (علیه السلام ) دعوت کرد وقایل به رجعت پیامبر اکرم شد ودر پرتو این فتنه ها بود که مذهب شیعه تاسیس گردید .
همچنین احمد امین در کتابش «فجر الاسلام » ودیگران در کتب ونوشته های خود این اتهام را به شیعه نسبت داده اند .
اما پاسخ این شبهه :
نخست اینکه علمای پیشین تاریخ مانند ابن شهاب زهری وعروة ابن زبیر وابان ابن عثمان وابی بکر ابن حزم و واقدی و موسی بن عقبه ودیگران که کتب تاریخ را در اواخر حکومت امویان تدوین نموده اند از فردی به نام عبد الله ابن سباء نامی به میان نیاورده اند . علاوه بر این خلفای اموی مانند معاویه و امثال او که همواره هدایای ارزشمندی را به راویان حدیث بر علیه علی بن ابی طالب وشیعیان آن حضرت اختصاص می دادند نامی از عبد الله ابن سباء نیا ورده اند ودر حقیقت نام عبدالله ابن سبا در نیمه دوم قرن دوم هجری توسط سیف ابن عمر مطرح گردیده است .و سیف ابن عمر به دروغ گویی وجعل حدیث و دوستی وارتباط با خلفای بنی عباس معروف است .
همچنین طه حسین در کتابش « علی وبنوه » می گوید : عجیب این است که مورخینی که بسیار از ابن سودا (عبدالله ابن سبا ) و یارانش نام برده اند ؛ هنگامی که جریان فتنه زمان عثمان وسر انجام قتل عثمان را روایت کرده اند ؛ آنان این واقعیت را فراموش کرده ویا غفلت نموده اند که دشمنان شیعه قصد نموده اند تا یک عنصر یهودی را در اصل وریشه این مذهب وارد کنند تا آن را بد نام نمایند .
سپس طه حسین می افزاید : ابن سودا (عبد الله ابن سبأ ) جز، وهم وافسانه چیز دیگری نیست . (علی وفرزندانش ص / ۲۴ و ۲۵)
در باره واقعیت ابن سباء ، لازم است به این واقعیت اشاره نماییم که کنیه عمار بن یاسر ، (ابن سوداء ) بوده است وهمچنین با توجه به اینکه اصل عمار از یمن بوده، درست است که مانند هر یمنی دیگر به او « ابن سباء » گفته شود.
وعمار ابن یاسر بود که به مصر سفر نمود ومردم را بر علیه عثمان تشویق نمود .و همچنین به ابن سباء نسبت داده شده که وی قایل بوده است که عثمان خلافت را به نا حق غصب نموده وصاحب شرعی آن علی ابن ابی طالب ( علیه السلام )بوده است واین در واقع کلام عمار ابن یاسر است . وگفته شده است که ابن سباء ، ابوذر غفاری را بر علیه ثروتمندان به ویژه عثمان ومعاویه تحریک نمود در حالی که در حقیقت این کار عمار بوده است وارتباط تنگاتنگ ونزدیک بین عمار بن یاسر و ابوذر غفاری امری روشن می باشد.
علاوه بر این حقایق ،بزرگان شیعه از ابن سبا (بنا بر قول به وجود وی ) اعلام برائت کرده اند .
اولین کسی که از ابن سباء نام برده است ؛ سیف ابن عمر تمیمی ( متوفی سال ۱۷۰ هجری ) بوده است وعلمای علم رجال وی را تضعیف کرده و گفته اند که احادیث وی متروک و بی ارزش است و نامبرده دروغگو وجعل کننده حدیث بوده و همچنین به زندیق بودن متهم است .
اما با کمال تأسف برخی از مورخین از جمله طبری ، فریب سیف ابن عمر را خورده اند ومورخین دیگر مانند ابن عساکر وابن اثیر وابن کثیر نیز بدون بررسی وتحقیق از طبری نقل قول نموده اند.
بنا براین، شخصیت ابن سبأ ، خرافه و افسانه ای بیش نیست و این شخصیت از سوی دشمنان شیعه برای کوبیدن شیعه ساخته وپرداخته شده است .
انشاءالله در یادداشت آینده آراء مختلف در باره کیفیت پیدایش شیعه را بررسی وتحلیل خواهیم نمود.
به امید دیدار
به نام خدا
منظور از شیعه چیست ؟
در یادداشت های پیش مقدمه ای در باره تهمتها ی ناروا نسبت به شیعه تقدیم گردید.
در این یادداشت لازم می دانیم تعریفی از شیعه با استفاده از نظرات برخی از علما ودانشمندان اسلامی ارایه دهیم وسپس وارد اصل بحث شویم.
۱- شیعه ازنظر لغوی به معنای اتباع وانصار می باشد ( مصباح قیومی در ماده شیع )
۲ - شیعه کسانی هستند که انسان به وسیله آنان خود را تقویت می کند ( مفردات مرحوم راغب اصفهانی در ماده شیع )
۳ - در قرآن کریم نیز در چند مورد کلمه شیعه وارد شده است : از جمله در سوره قصص / ۱۵ : ( فاستغاثه الذی من شیعته علی الذی من عدوه ) ونیز در سوره صافات آیه/ ۸۳ آمده است ( وانّ من شیعته لابراهیم )
اما در اصطلاح ، شیعه بر گروه دوست داران امیر المؤمنین علی ابن ابی طالب و فرزندان آنان اطلاق می شود که قایل به امامت آن حضرت وفرزندان آن حضرت می باشند.
ودر معجم وسیط آمده است : وشیعه گروه بزرگی از مسلمانان هستند که بر دوستی علی و آل علی ودر شایسته تر بودن آن حضرت وفرزندان آن حضرت برای امامت، اتفاق نظر دارند .
همچنین در کتاب ملل ونحل شهرستانی صفحه / ۱۳۱ ونیز در مقدمه ابن خلدون صفحه / ۱۹ آمده است : شیعه به کسانی گفته می شود که از علی ابن ابی طالب پیروی می کنند و قایل به امامت وخلافت آن حضرت به دلیل وجود نص و وصیت جلی وخفی (آشکار و پنهان ) هستند واعتقاد دارند که امامت از فرزندان آن حضرت بیرون نمی رود مگر از روی ظلم ویا تقیه از سوی خود امام . ونص آشکار ، فرمایش پیامبر خدا است که فرموده اند : (من کنت مولاه فهذا علی مولاه ) ونص پنهان ، تبلیغ سوره برائت توسط حضرت علی به کفار قریش است.
وشیخ مفید نیز در باره شیعه می گوید :هر گاه کلمه شیعه با علامت تعریف ( ال ) بیاید در این صورت منظور از آن ، اتباع امیر المؤمنین ( علیه السلام ) هستند که قایل به امامت وخلافت بلا فصل آن حضرتند وامامت خلفای پیش از آن حضرت را نفی می نمایند.
به نام خدا
در یادداشت پیش مقدمه ای در باره شبهات علیه شیعه ذکر شد. در این یادداشت لازم می دانیم به واقعیتی اشاره کنیم واقعیتی که در نظر وارد کنندگان اتهام علیه شیعه پنهان است ویا حجاب ها و ابرهای تعصب مانع تابش خورشید حقیقت ، بر دل و جان آنان شده است و آن حقیقت این است : همچنان که نزد اهل سنت کتب بسیاری در حدیث وروایت نگاشه شده است ودر میان کتب فراوان ، فقط شش عنوان کتاب ، به نام صحاح سته یا کتب شش گانه صحیح ، شناخته شده است وآنها عبارتند از صحیح بخاری، صحیح مسلم ، صحیح ترمزی ، صحیح نسائی ،صحیح ابن ماجه و صحیح ابی داود . اما روایات ومطالب موجود در کتب دیگر اهل سنت حتی در نظر علما ودانشمندان آنان تماماً درست نیست وقابل نقد وبررسی و مناقشه می باشد وهر مطلبی که در کتب هر یک از علما ودانشندان اهل سنت درج می شود نطر همه آنان نیست ودر بسیاری از موارد از سوی گروهی دیگر اؤ علمای سنی مذهب ، مورد نقاش ونقد قرار می گیرد وحتی احیاناً برخی روایات صحاح سته نیز مورد مناقشه قرار گرفته است.این واقعیت دقیقاً در مذهب اهل بیت یا شیعه اثنی عشری وجود دارد وبه غیر از احادیث کتب اربعه یعنی کتاب های کافی ، تهذیب ، من لا یحضره الفقیه واستبصار در نظر علمای شیعه قابل نقد وبررسی وتعادل وتراجیح بوده و همچنین مطالب کتب علمای گذشته قابل نقاش است ودر بسیاری از موارد از سوی دیگر علمای شیعه مردود شمرده شده و از درجه اعتبار ساقط می باشد. حتی برخی از روایات موجود در کتب اربعه شیعه که حاوی احادیث صحیح هستند ، احیاناً مورد نقد علما قرار می گیرد ودر خصوص سند ویا دلالت آنها بحث وبررسی می شود وچنانچه مخالف قران کریم واجماع علما باشد به آن اعتنایی نمی شود.
با این مقدمه حتماً توجه کرده اید که بیشتر اتهامات علیه شیعه با استناد به روایات ضعیف ویا اقوال نادر علمای حال یا گذشته صورت گرفته و اگر نسبت های داده شده واقعیت داشته باشد ، هیچ گاه مورد اتفاق نظر علمای دیگر نمی باشد.
اتهاماتی که علیه شیعه مطرح می شود به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود :
۱ - اتهاماتی که با استناد به آیات قران کریم وروایات صحیح پاسخ داده می شود.مانند نظریه عدم عدالت همه صحابه پیامبر گرامی اسلام که در جای خود خواهد آمد.
۲ - اتهاماتی که از ساحت مقدس مذهب شیعه رفع شده و عقیده واندیشه های ناب عترت از آن ها بی زار است وبا استناد به نطرات مورد اتفاق علمای شیعه ، آن شبهه ها دفع می شود. مانند اعتقاد شیعه به عدم تحریف در قران کریم که از مهمترین اتهامات وارده علیه شیعه می باشد.
در یادداشت های آینده انشا ءالله به پاسخ برخی از این شبهه ها خواهیم پرداخت .
( سر آغاز )
به نام خداوند مهربان
به خواست خداوندمتعال وعنایت اهل بیت عصمت وطهارت
وتوجهات حضرت ولی عصر (علیهم الصلوة والسلام ) در
این وبلاگ به صورت اختصار و باتکیه بر منابع اسلامی به
ویژه منابع اهل سنت وجماعت به برخی از اتهامات
و شبهاتی که در طول تاریخ پر از فراز ونشیب شیعه
دوازده امامی به این مکتب پویا نسبت داده شده است
،به رغم قلت بضاعت وکمی معلومات، پاسخ های
منطقی بدون کمترین تعصب دینی ومذهبی ، داده
خواهد شد.
بدون شک بسیاری از خوانندگان وکاربران اینترنت در خیلی
از موارد با سایت هاو بلاگ ها ، نشریات و کتب ضد
شیعی در داخل وخارج از کشور جمهوری اسلامی ایران
برخورد کرده اند وطبعا شبهه ها واتهاماتی بی شمار و
بعضاً با استناد به برخی از کتب ومسانید شیعه مطرح
کرده اند. مهمترین گروه وفرقه اسلامی که بر علیه شیعه
به ویژه شیعه اثنی عشری یا امامیه به خصوص طی
سه دهه اخیر به تبلیغ پرداخته وکتب ونشریات فراوانی را
در سطح بین الملل انتشار داده و در سایت های عریض
وطویل اینتر نتی ،مطالب خلاف واقع علیه مذهب اهل
بیت ، منتشر نموده است ، فرقه وهابیت وسلفیه هست.
پیروان فرقه وهابیت با استناد به برخی موهومات و
اندیشه های غیر قعی وغیر فطری ،غالباً در مقابله با
گروه هاو مذاهبی که همسو با آنان حرکت نمی کنند، از
حربه تکفیر بهره می جویند وعلاوه برشیعه دوازده امامی
، بسیاری از پیروان مذاهب دیگر ،از جمله پیروان طرق
صوفیه را نیز تکفیر نموده وآنان را اهل بدعت معرفی می
کنند.
در سالهای اخیر، صد ها عنوان کتاب وصدها هزارجلد
مجله ونشریه ونیزمیلیون ها عدد نوار کاست برعلیه
شیعه دوازده امامی تهیه و غالباً به صورت رایگان درمیان
حجاج وزایران خانه خدا ونیز در کشورهای اسلامی
،توسط گروهای سلفی ، توزیع شده است.
هر چند بزرگان وپژوهشگران وعلمای دلسوز در مقام
پاسخ بر آمده ودهها عنوان کتاب وصدها مجله ونشریه
، در رد اتهامات وارده به رشته تحریر در آمده است ، اما
پاسخ های داده شده تکافوی حجم این تهاجم بزرگ را
نمی کندولازم است اقدامات ضروری در این مجال به
چندین برابر افزایش یابد واز فریب خوردن افراد ساده
اندیش با خواندن مطالب مخالفین پیش گیری شود .
در این وبلاگ تلاش ما این خواهد بود که از هر نوع بی
احترامی وهتک حرمت نسبت به اصحاب ،
یاران وهمسران پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله وسلم )
جداً خودداری نموده و بر اساس تعالیم ناب اهل بیت
عصمت وطهارت از تکفیرمخالفین پرهیز نماییم .اما برای
قانع کردن مخالفان مذهب اهل بیت ، ناچار خواهیم بود از
منابع اهل سنت بهره برده و به کتب معتبر آنان در اثبات
مطالب ، استناد نماییم که قطعاً با برخی از اندیشه های
آنان سازگاری نخواهد داشت.
به امید دیدار...
بسم الله الرحمن الرحیم
به اذن الهی انشاءالله در این وبلاگ به شبهات علیه
شیعه اثنی عشری پاسخ داده خواهد شد .
به امید دیدار
