به نام خدا
شیعه و شبهه عبد الله ابن سبا :
از اتهامات خیلی مهمی که به شیعه نسبت داده می شود این است که گفته می شود مذهب شیعه ساخته و پرداخته به دست عبد الله ابن سباء یهودی است.می گویند که عبد الله ابن سباء ، ابوذر غفاری را برای قیام علیه عثمان ابن عفان خلیفه سوم تشویق وتحریک نمود . و او کسی است که عقاید شیعه را پردازش کرده است ( تارخ اسلام ج ۱ / ۳۹۵ ).
وابو الحسن ملطی در کتاب خود «الرد علی اهل الاهواء والبدع » می گوید : شیعه امامیه از رافضی های ملحد هستند ومذهب آنان توسط عبد الله ابن سبا یهودی ساخته شده است.
ومحمد ابوزهره در کتابش «المذاهب الاسلامیه » می گوید : وطاغوت بزرگ عبد الله ابن سبا کسی بود که مردم را به ولایت و امامت علی (علیه السلام ) دعوت کرد وقایل به رجعت پیامبر اکرم شد ودر پرتو این فتنه ها بود که مذهب شیعه تاسیس گردید .
همچنین احمد امین در کتابش «فجر الاسلام » ودیگران در کتب ونوشته های خود این اتهام را به شیعه نسبت داده اند .
اما پاسخ این شبهه :
نخست اینکه علمای پیشین تاریخ مانند ابن شهاب زهری وعروة ابن زبیر وابان ابن عثمان وابی بکر ابن حزم و واقدی و موسی بن عقبه ودیگران که کتب تاریخ را در اواخر حکومت امویان تدوین نموده اند از فردی به نام عبد الله ابن سباء نامی به میان نیاورده اند . علاوه بر این خلفای اموی مانند معاویه و امثال او که همواره هدایای ارزشمندی را به راویان حدیث بر علیه علی بن ابی طالب وشیعیان آن حضرت اختصاص می دادند نامی از عبد الله ابن سباء نیا ورده اند ودر حقیقت نام عبدالله ابن سبا در نیمه دوم قرن دوم هجری توسط سیف ابن عمر مطرح گردیده است .و سیف ابن عمر به دروغ گویی وجعل حدیث و دوستی وارتباط با خلفای بنی عباس معروف است .
همچنین طه حسین در کتابش « علی وبنوه » می گوید : عجیب این است که مورخینی که بسیار از ابن سودا (عبدالله ابن سبا ) و یارانش نام برده اند ؛ هنگامی که جریان فتنه زمان عثمان وسر انجام قتل عثمان را روایت کرده اند ؛ آنان این واقعیت را فراموش کرده ویا غفلت نموده اند که دشمنان شیعه قصد نموده اند تا یک عنصر یهودی را در اصل وریشه این مذهب وارد کنند تا آن را بد نام نمایند .
سپس طه حسین می افزاید : ابن سودا (عبد الله ابن سبأ ) جز، وهم وافسانه چیز دیگری نیست . (علی وفرزندانش ص / ۲۴ و ۲۵)
در باره واقعیت ابن سباء ، لازم است به این واقعیت اشاره نماییم که کنیه عمار بن یاسر ، (ابن سوداء ) بوده است وهمچنین با توجه به اینکه اصل عمار از یمن بوده، درست است که مانند هر یمنی دیگر به او « ابن سباء » گفته شود.
وعمار ابن یاسر بود که به مصر سفر نمود ومردم را بر علیه عثمان تشویق نمود .و همچنین به ابن سباء نسبت داده شده که وی قایل بوده است که عثمان خلافت را به نا حق غصب نموده وصاحب شرعی آن علی ابن ابی طالب ( علیه السلام )بوده است واین در واقع کلام عمار ابن یاسر است . وگفته شده است که ابن سباء ، ابوذر غفاری را بر علیه ثروتمندان به ویژه عثمان ومعاویه تحریک نمود در حالی که در حقیقت این کار عمار بوده است وارتباط تنگاتنگ ونزدیک بین عمار بن یاسر و ابوذر غفاری امری روشن می باشد.
علاوه بر این حقایق ،بزرگان شیعه از ابن سبا (بنا بر قول به وجود وی ) اعلام برائت کرده اند .
اولین کسی که از ابن سباء نام برده است ؛ سیف ابن عمر تمیمی ( متوفی سال ۱۷۰ هجری ) بوده است وعلمای علم رجال وی را تضعیف کرده و گفته اند که احادیث وی متروک و بی ارزش است و نامبرده دروغگو وجعل کننده حدیث بوده و همچنین به زندیق بودن متهم است .
اما با کمال تأسف برخی از مورخین از جمله طبری ، فریب سیف ابن عمر را خورده اند ومورخین دیگر مانند ابن عساکر وابن اثیر وابن کثیر نیز بدون بررسی وتحقیق از طبری نقل قول نموده اند.
بنا براین، شخصیت ابن سبأ ، خرافه و افسانه ای بیش نیست و این شخصیت از سوی دشمنان شیعه برای کوبیدن شیعه ساخته وپرداخته شده است .
انشاءالله در یادداشت آینده آراء مختلف در باره کیفیت پیدایش شیعه را بررسی وتحلیل خواهیم نمود.
به امید دیدار